Ludwika Dobrzyńska-Rybicka

BIOGRAFIA

(ur. 19 listopada 1868 r. w Brzeżawie, zm. 7 października 1958 r. w Poznaniu), filozofka, długoletnia dyrektorka Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, członkini Komisji Filozoficznej PTPN, profesorka UAM w Poznaniu. Pierwsze nauki pobierała w rodzinnym domu pod okiem matki. W 1880 roku wyjechała do Lwowa, by podjąć naukę w Zakładzie Wychowawczo – Naukowym Wiktorii Niedziałkowskiej. Następnie uczęszczała do wyższej szkoły żeńskiej Anny i Anastazji Danysz w Poznaniu, gdzie w 1887 roku zdała egzamin na wyższą nauczycielkę. Egzamin dojrzałości zdała w Szkole Ludwiki w Poznaniu. Następnie zamieszkała w Kaliszu, gdzie rozwinęła swój talent literacki i poznała męża, z którym finalnie szybko się rozwiodła. Studiowała w Zurychu, Paryżu, Oksfordzie i w Leuven (gdzie nie przyjmowano kobiet, ale w tym przypadku zrobiono wyjątek i Ludwika miała indywidualny tok studiów ). Doktoryzowała się w styczniu 1909 roku w Zurychu. (praca Die Ethik von Thomas Brown, wydana w Poznaniu w 1909). W tym samym czasie związała się z Biblioteką PTPN, gdzie asystowała prof. Bolesławowi Erzepkiemu. Zastąpiła go na kierowniczym stanowisku, gdy ten przeszedł w 1919 roku na emeryturę. Jednocześnie współpracowała z innymi badaczami, organizując w przededniu powstania uniwersytetu w Poznaniu, wykłady. W 1918 roku była posłanka na Sejm Dzielnicowy. W 1920 roku obroniła kolejny doktorat w Uniwersytecie Jagiellońskim, będący de facto jej habilitacją i uzyskała prawo do prowadzenia wykładów z historii filozofii. Była drugą kobietą, po Helenie Gajewskiej, która uzyskała tytuł docenta w Polsce. Ponadto wykładała socjologię i naukę obywatelstwa w nowo powstałym Uniwersytecie Poznańskim. W 1933 roku została profesorką. Od 1935 roku działała na rzecz Zakładu im. Garczyńskich, którego była pensjonariuszką. II wojnę światową przeczekała w Śremie, po jej zakończeniu, wróciła do Poznania, gdzie kierowała Zakładem Historii Filozofii UP. W 1949 przeszła na emeryturę. Była członkinią wielu organizacji i stowarzyszeń: PTPN, PAU, Katolickiego Związku Polek, Polskiego Stowarzyszenia „Służba Obywatelska”, Towarzystwa „Warta”, Katolickiego Stowarzyszenia Nauczycielek, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Związku Bibliotekarzy i Archiwistów. Działała również na rzecz edukacji dziewcząt i należała do Towarzystwa Pomocy Naukowej dla dziewcząt polskich w Wielkim Księstwie Poznańskim.

Ciekawostki

Siostrzenica Jędrzeja Moraczewskiego, zaangażowana w kwestię praw wyborczych i udziału społecznego kobiet w życiu publicznym, zwolenniczka demokracji. Współtworzyła Narodową Organizację Kobiet. Jej ciotką była emancypantka i literatka Bibianna Moraczewska. Nagrodzona m.in. Krzyżem Oficerskim orderu „Odrodzenia Polski” (1937 r.)

 

„Pracownia Biblioteki PTPN. Ludwika Dobrzyńska-Rybicka, Aniela Koehlerówna i Jan Kossowski, ok. 1925”, Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, accessed 27. Oktober 2019, https://ptpn.locloud.pl/items/show/1059.