Rufina Stella Ludwiczak

Biografia

(ur. 23 lipca 1906 r. w Poznaniu, zm. 14 sierpnia 2001 r. w Poznaniu), chemiczka organiczna.

Rozpoczęła naukę w 1913 roku w prywatnej szkole żeńskiej pani Wegner, edukację patriotyczną wypełniły tajne spotkania u pani Łakińskiej, lekcje religii z Marią Brownsford, a także lekcje z języka polskiego u pani Madalińskiej. Ważnym epizodem dzieciństwa była przynależność do tajnej żeńskiej drużyny harcerskiej im. Emilii Plater. We wrześniu 1919 r. Ludwiczak rozpoczęła naukę w stanowiącym kontynuację pruskiej Königliche Luisenschule, a uruchomionym przez Marię Swinarską Liceum im. Dąbrówki, połączonym z Gimnazjum i Seminarium Nauczycielskim. Tam języka francuskiego uczyła się pod kierunkiem dr Wisławy Knapowskiej. Od października 1925 r. do października 1932 r. studiowała chemię na Wydziale Filozoficznym, podzielonym w listopadzie 1925 r. na Wydział Humanistyczny i Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Uniwersytetu Poznańskiego Dyplom uzyskała na podstawie pracy magisterskiej O kupreidynie i niektórych jej pochodnych, wykonanej w Zakładzie Chemii Organicznej. Po studiach przez pewien czas pozostawała bez posady, aż wreszcie dzięki stryjowi, ks. Antoniemu Ludwiczakowi, działaczowi oświatowemu i wieloletniemu dyrektorowi Towarzystwa Czytelni Ludowych, w listopadzie 1932 r. rozpoczęła pracę w Uniwersytecie Ludowym w Dalkach, gdzie uczyła języka polskiego, chemii, fizyki i śpiewu, a także zmuszona była grać na fisharmonii w kaplicy. 1 lutego 1933 roku, za namową swojego promotora prof. Jerzego Suszki, wróciła na Uniwersytet jako asystentka – wolontariuszka. Pół roku później – ciągle jeszcze jako magister chemii – została mianowana adiunktem, a w 1936 r. doktoryzowała się u Suszki na podstawie rozprawy O nowych przekształceniach chinidyny pod wpływem kwasu siarkowego, za którą otrzymała srebrny medal UP. Samodzielność naukową uzyskała po II wojnie światowej. W 1945 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego, trzy lata później została mianowana profesorem nadzwyczajnym, a w 1966 r. – zwyczajnym. W latach 1945-1948, równolegle z funkcją adiunkta Zakładu Chemii Organicznej i wykładami z chemii barwników organicznych oraz – okresowo – wykładami z chemii środków spożywczych, Ludwiczak pełniła obowiązki zastępcy profesora Akademii Handlowej i kierownika Katedry i Zakładu Technologii i Towaroznawstwa tej uczelni. W 1952 r. była prodziekanem, w latach 1952-1962 i 1966 dziekanem Wydziału Farmaceutycznego, w latach 1962-1965 prorektorem ds. nauki, a ponadto przez wiele lat członkiem Senatu Akademii Medycznej w Poznaniu.

Należała do: Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (w latach 1948-1952 sekretarz, w latach 1958-1964 przewodnicząca Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego), Komisji Farmaceutycznej Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, Komisji Nauk Chemicznych PAN, Komisji Nauk Farmaceutycznych PAN oraz Rady Naukowej Instytutu Przemysłu Zielarskiego.

Ciekawostki/Cytaty

Od 16 stycznia 1940 r. pracowała w laboratorium przemysłowym fabryki chemicznej „Fluor”, a od 1 września 1940 r. na stanowisku nauczycielki chemii i towaroznawstwa w prywatnej Żeńskiej Szkole Handlowej przy ul. Loretańskiej w Krakowie, aż do jej zamknięcia w 1941 r. przez Niemców. W następnym roku szkolnym pracowała jako nauczycielka chemii organicznej i nieorganicznej w Państwowej Szkole Chemicznej, utworzonej w celu kształcenia polskich laborantów chemicznych w pomieszczeniach I Zakładu Chemii Organicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, przed wojną kierowanego przez dyrektora Oddziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Tadeusza Estreichera. Niemcy w lokalu Zakładu Chemii Farmaceutycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ul. utworzyli laboratorium badania przetworów ogrodnictwa, stało się ono nowym miejscem pracy. W laboratorium zorganizowano tajne nauczanie chemii dla studentów farmacji i medycyny Uniwersytetu Jagiellońskiego i – stanowiącego kontynuację UP – Uniwersytetu Ziem Zachodnich, w czym w roku akademickim 1944/1945 uczestniczyła Ludwiczak.

Była posłem do Sejmu kadencji 1962-1965 oraz przewodniczącą Ra-y Miejscowej Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia, którą to funkcję pełniła w latach 1957-1958; chociaż sama nie założyła rodziny i nie były to jej problemy, wspomogła uruchomienie żłobka dla dzieci pracowników Akademii Medycznej w Poznaniu.